مانیتورها پنجرهای به دنیای کامپیوترهای دسکتاپ هستند. بدون داشتن نمایشگری مناسب هر کاری با کامپیوتر شخصی، کمفروغ و بیرنگ و لعاب بهنظر میرسد، چه آن اجرای بازی باشد، چه تماشای عکسها و ویدئوها و چه حتی مرور متون وبسایت. سازندگان مانیتور به خوبی میدانند که تجربه کار با دسکتاپ تا چه اندازه تحت تأثیر کیفیت، ابعاد و مشخصات مانیتورها است و بازار را با انواع گوناگونی از مانیتورها با ویژگیها و ردههای کاربری مختلف پر میکنند.
مانیتورهای زیادی با رزولوشنهای مختلف، ابعاد و ویژگیهای متفاوتی در بازار یافت میشود و از سویی ما اهداف متفاوتی برای کار با یک مانیتور داریم. برخی از ما به مانیتوری برای کارهای روزمره، مرور وب و تماشای ویدئو نیاز داریم، برخی بهدنبال مانیتوری برای ارتقای تجربه گیمینگ خود هستیم و برخی دیگر خواهان نمایشگری درخور برای انجام کارهای حرفهای نظیر آفرینش گرافیکی، طراحی سهبعدی و ویرایش ویدئو هستیم. بنابراین باید بدانیم برای هر کدام از این کاربردها چه نمایشگری با چه ویژگیهایی مناسب است و باید در بازار بهدنبال چه مانیتوری باشیم. پیش از خرید دانستن تفاوتهایی که بین مانیتورهای حرفهای، گیمینگ و مصارف عام وجود دارد، حائز اهمیت است و بهتر است بدانیم برای خرید هر نوع مانیتور، تمرکز ما بیشتر بر کدام ویژگیها باشد.
مانیتورهای مصارف عام، مانیتورهایی هستند که برای انجام امور روزمره، دفتری، کسبوکار و اداری در خانهها و دفاتر کار و ادارات یافت میشوند. این مانیتورها بیشتر برای کاربردهای عادی، اجرای نرمافزارهای آفیس، ویرایش متن، مرور وب و در کل اجرای برنامههایی که محتوای گرافیکی خاصی ارائه نمی کنند، استفاده میشود. معمولاً از روی برچسب قیمت میتوان بهراحتی دریافت که با نمایشگری از این رده سر و کار داریم. کامپیوترها نیاز به منابع سختافزاری چندانی برای هماهنگ شدن با این مانیتورها ندارد.
برای آفرینندگان هنری، گرافیستها، تولیدکنندگان محتوا، معماران، طراحان، انیمیشن سازها، سینماگران، ویرایشگران ویدئو و همه افرادی که در حوزه سرگرمیهای بصری فعالیت میکنند، بهترین گزینه انتخاب و خرید یک نمایشگر حرفهای است. دقت در نمایش رنگها و ارائهی فضای رنگی به گستردگی جهان واقعی دو ویژگی کلیدی چنین مانیتورهایی است.
اگرچه قیمت این مانیتورها در مقایسه با دیگر نمایشگرهای کامپیوتر بالا است، اما برای کارهای گرافیکی نباید به سراغ مانیتورهای ارزانقیمت رفت
مهمترین مشخصهی یک مانیتور گیمینگ خوب، سرعت بالای آن در نمایش محتوا است؛ به عبارت دیگر این دسته از محصولات باید نرخ تازهسازی (Refresh Rate) بالا و زمان پاسخگویی (Response Time) کوتاهی داشته باشند. حداکثر نرخ تازهسازی در مانیتورهای امروزی ۲۴۰ هرتز است. این مشخصه به این مفهوم است که صحنههای بازی را میتوان تا ۲۴۰ فریم در ثانیه روی صفحهنمایش مانیتور نمایش داد. بدین ترتیب شاهد نمایشی روان، بدون پرش و هالهزایی (Ghosting) از بازی در حال اجرا روی مانیتور خود خواهید بود.
به هنگام گشتوگذار در بازار برای یافتن مانیتوری مناسب، معمولاً اولین چیزی که در ذهن نقش میبندد، ابعاد و اندازهی صفحهنمایش است. هرچه این اندازه و ابعاد بزرگتر باشد تجربه کاربری از کار با مانیتور بهتر است؛ اما باید توجه داشت که ابعاد خیلی بزرگ در فاصله نزدیک کمتر از ۷۰ سانتیمتر با ناظر نیز محدودیتهای خود را دارد.
مانیتورهای امروزی معمولا ابعاد و اندازههایی از ۲۱ تا ۳۴ اینچ دارند، اما گاه مدلهایی با نسبت تصویر متفاوت تا ۴۹ اینچ نیز در بازار به چشم می خورد. گذشته از تمام فناوریهایی که در ساخت یک نمایشگر به کار میرود، معمولاً با افزایش ابعاد قیمت نمایشگر نیز بیشتر میشود. هنگام خرید باید دقت کرد که در رزولوشنی معین، هرچه مانیتور بزرگتر شود، از تراکم پیکسلها کاسته خواهد شد و به همان میزان کیفیت تصویر نیز افت خواهد کرد. به طوری که حتی ممکن است در فاصلهی نزدیک پیکسلهای تصویر با چشم عادی از یکدیگر قابل تفکیک باشند. بنابراین توصیه ما این است که تنها در صورتی مانیتوری با ابعاد بزرگتر از ۲۷ اینچ تهیه کنید که از رزولوشن بالاتر از ۱۰۸۰p بهره ببرد. در بخش تراکم پیکسلی در مورد نسبت ابعاد یک مانیتور و رزولوشن آن بیشتر صحبت خواهیم کرد.
تصاویری که روی پنل هر نمایشگر LCD نمایش داده میشود، متشکل از میلیونها نقطهی نوری یا پیکسل کوچک است. بنا به تعریف، پیکسل کوچکترین عنصر قابل آدرسدهی در یک نمایشگر دیجیتال با قابلیت آدرسدهی تمام نقاط است. سیگنالی که از کارت گرافیک به خروجی نمایشگر ارسال میشود، حامل اطلاعات رنگ و روشنایی جداگانه به ازای هر پیکسل است. پس هر پیکسل را میتوان کوچکترین جزء قابل کنترل از پنل مانیتور یا تصویری دانست که در آن به نمایش در میآید. هر پیکسل شامل سه سابپیکسل و هر سابپیکسل مسئول نمایش یکی از رنگهای اصلی قرمز، سبز و آبی (RGB) است. نمایشگرهای مختلف امروزی شامل انواع پلاسما، پروژکتورها و نمایشگرهای کریستال مایع شامل LCD و LED آرایهی ثابتی از پیکسلها شامل صدها سطر و ستون دارند که تصاویر را با وضوح بالا به وجود می آورند.
رزولوشن نمایشگر از تعداد پیکسل مجزا در عرض و تعداد پیکسل در ارتفاع نمایشگر خبر میدهد. رزولوشن بهصورت تعداد پیکسلها در عرض ضربدر تعداد پیکسلها در ارتفاع نمایشگر یا تصویر بیان میشود. برای مثال اگر نمایشگری امکان نمایش ۱۰۲۴ پیکسل در عرض و ۷۶۸ پیکسل در ارتفاع تصویر را داشته باشد، گفته میشود که رزولوشن آن ۷۶۸×۱۰۲۴ پیکسل است.